Przychody przedsiębiorcy, które ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych kwalifikuje jako przychody z działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Ustawodawca przewidział jednak szereg przychodów, które nie są uważane za przychody z działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy powinni ten katalog dokładnie przeanalizować, by omyłkowo nie zapłacić podatku od tego typu przychodów.
Należy pamiętać, że za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Tak więc nie ma znaczenia, czy kontrahent faktycznie uregulował zobowiązanie. Istotny jest fakt, że transakcja sprzedaży została dokonana. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT, za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przychody niepodlegające opodatkowaniu
W art. 14 ust.3 ustawy o PIT zostały wymienione przychody, których nie zalicza się do przychodów z działalności gospodarczej, a tym samym nie podlegają one opodatkowaniu PIT. Do najważniejszych z nich należą:
1. Pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymane pożyczki i kredyty oraz zwrócone pożyczki, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek. Tak więc przedsiębiorca, który otrzymał zaliczkę na poczet dostawy, uruchomiono mu kredyt lub udzielono pożyczki, nie zaliczy tych kwot do przychodów. Tym samym raty kredytu czy spłata pożyczki nie będzie stanowiła u niego kosztu podatkowego.
2. Kwoty naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielnych pożyczek. W sytuacji, gdy klient nie reguluje zobowiązania, naturalnym następstwem jest naliczanie przez przedsiębiorcę odsetek od tego zobowiązania. Jednak dopiero w momencie ich wpływu będą stanowiły przychód przedsiębiorcy.
3. Zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty stanowiące dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów oraz inne zwrócone wydatki niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
4. Kwoty stanowiące równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także umorzonych pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.
5. Zwolnione od wpłat należności z tytułu podatku od towarów i usług oraz zwrócona różnica podatku od towarów i usług, dokonywane na podstawie odrębnych przepisów. Bardzo istotnym jest fakt, że zwrócona nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, nie stanowi u przedsiębiorcy przychodu podlegającego opodatkowaniu.
6. Środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. Również środki otrzymane z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, nie podlegają częściowo opodatkowaniu. Z PIT zwolnione są bowiem środki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w spółce.
Małgorzata Jawińska
Elżbieta Węcławik
