Pomoc publiczna w 2010 roku

 

Prezes UOKiK jest odpowiedzialny za monitorowanie pomocy publicznej oraz sporządzanie corocznego raportu. Zgodnie z najnowszym raportem ogólna wartość wsparcia w 2010 roku wyniosła 24,09 mld zł, rok wcześniej –19,17 mld zł. W tym prawie 3 mld zł to pomoc udzielona w 2010 roku w transporcie (ok. 70 proc. tej kwoty przyznano spółkom kolejowym). Zgodnie z kryteriami stosowanymi przez Komisję Europejską analizy udzielonego wsparcia dokonywane są z wyłączeniem sektora transportu. Niniejszy raport został również w ten sposób przygotowany.

 

Najczęściej stosowaną formą pomocy były, podobnie jak w latach 2005-2009, ulgi podatkowe i dotacje (91,3 proc. wartości pomocy). Wśród instytucji udzielających pomocy w ub. roku na pierwszym miejscu znaleźli się marszałkowie województw – udzielili wsparcia w wysokości 4,66 mld zł, czyli większego o ponad 1 mld zł niż w roku 2009. Kolejne pozycje zajmują: Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – 3,28 mld zł, Prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – 2,86 mld zł. Warto dodać, że Minister Gospodarki udzielił w 2010 roku o ponad 80 proc. więcej pomocy niż rok wcześniej – prawie 2 mld zł. Po raz pierwszy pomocy udzielił Dyrektor Instytutu Nafty i Gazu – 1,18 mld zł – podmiotom działającym w sektorze gazu ziemnego.

 

W ramach pomocy horyzontalnej rozdysponowano ponad 6,22 mld zł – rok wcześniej było to 5,37 mld zł. Największe środki przeznaczono na zatrudnienie (wzrost z 2,79 mld zł w 2009 do 2,98 mld zł w 2010), ochronę środowiska (wzrost z 1,37 mld zł do 1,48 mld zł), prace badawczo-rozwojowe (wzrost z 335,4 mln zł do 517,7 mln zł). Zmalała wartość pomocy na szkolenia – z 671,6 mln zł w 2009 roku do 446,7 mln zł rok później.

 

W przypadku pomocy sektorowej środki wzrosły z 2,66 mld zł w 2009 roku do 3,39 mld zł w roku następnym. Z największego wsparcia skorzystały spółki energetyczne w ramach rekompensaty za dobrowolne rozwiązanie umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej – 1,30 mld zł. W 2010 roku po raz pierwszy udzielono wsparcia przedsiębiorcom działającym w sektorze gazu ziemnego – 1,18 mld zł.

 

Wartość pomocy regionalnej wyniosła 10,72 mld zł – rok wcześniej – 7,75 mld zł. Większość z tych środków – 4,54 mld zł – została udzielona przez marszałków województw. 2,82 mld zł trafiło od Prezesa PARP do przedsiębiorców z przeznaczeniem na badania, usługi doradcze i szkolenia. 1,07 mld zł Minister Gospodarki przeznaczył na pomoc na inwestycje w produkcję energii elektrycznej lub ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz inwestycje o dużym znaczeniu dla gospodarki.

 

 

Na pierwszych miejscach znaleźli się przedsiębiorcy z: mazowieckiego – 4,77 mld zł, śląskiego – 3,16 mld zł oraz łódzkiego – 1,63 mld zł. Najmniejszą pomoc przekazano przedsiębiorcom z województwa lubuskiego – 499,8 mln zł, podlaskiego – 478,7 mln zł oraz świętokrzyskiego – 468,2 mln zł. Największy wzrost wartości pomocy odnotowano w województwie zachodniopomorskim – zwiększyło się ono dwukrotnie: z 401,5 mln zł w 2009 roku do 904,9 mln zł w roku następnym.

 

 

Największym beneficjentem pomocy (z uwzględnieniem pomocy w transporcie) był producent biopaliw – PKN Orlen – 906,8 mln zł. Na drugim miejscu znalazła się spółka kolejowa Przewozy Regionalne – 905,6 mln zł. Następne w kolejności to: PGNiG – 606 mln zł, Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System – 577 mln zł, PKP Intercity – 432,7 mln zł, Grupa Lotos (producent biopaliw) – 391,7 mln zł, Południowy Koncern Energetyczny – 386,8 mln zł.

 

W 2010 roku beneficjentami około połowy wartości pomocy były duże przedsiębiorstwa. Wsparcie dla podmiotów posiadających silną pozycję rynkową stanowi większe ryzyko zakłócenia konkurencji niż w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw. Dlatego niepokój UOKiK budzi wysoka wartość pomocy udzielanej dużym przedsiębiorstwom. W ostatnich latach rosła z 50,9 proc. w 2008 roku, 53,9 proc. w 2009 roku do 55,1 proc. w 2010 roku. Cieszy jednak fakt, że z największego wsparcia skorzystały przedsiębiorstwa prywatne – ok. 70 proc. ogólnej kwoty pomocy. Przedsiębiorstwa państwowe, jednoosobowe spółki: Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego otrzymały w sumie tylko 8,3 proc. ogólnej wartości pomocy publicznej. Jest to dobra tendencja, ponieważ podmioty prywatne zapewniają lepsze wykorzystanie środków.

 

Nowe programy pomocowe i większe wykorzystanie już istniejących sprawiają, że z roku na rok wzrasta wartość wsparcia udzielanego przedsiębiorcom. W 2010 roku istniało 145 programów pomocowych – 850 organów udzieliło wsparcia 90 tys. beneficjentom.

 

Zgodnie z prawem, podmioty udzielające pomocy są zobowiązane do sporządzania i przedstawiania Prezesowi UOKiK sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej albo informacji o nieudzieleniu takiej pomocy w danym okresie sprawozdawczym. Należy to zrobić za pomocą aplikacji SHRIMP (System Harmonogramowania, Raportowania i Monitorowania Pomocy) lub na formularzu sprawozdawczym w formacie Excela. SHRIMP jest to aplikacja umożliwiająca wprowadzanie danych o udzielonej pomocy bezpośrednio przez organ udzielający pomocy w systemie on-line. Jednocześnie informujemy, że dodatkowe informacje i wyjaśnienia związane z rejestracją i użytkowaniem systemu SHRIMP dla podmiotów z województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, lubuskiego, łódzkiego, małopolskiego, mazowieckiego i opolskiego dostępne są pod nr tel.: 22 55 60 443,  a dla województw: podkarpackiego, podlaskiego, pomorskiego, śląskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego oraz zachodniopomorskiego pod nr tel. 22 55 60 134, w godz. 9.00-15.00, od poniedziałku do piątku. Pytania można również wysyłać na adres e-mail: shrimp@uokik.gov.pl. Więcej informacji o zasadach przyznawania pomocy publicznej znajduje się w publikacji UOKiK.

UOKiK