W trakcie roku podatkowego należy odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w związku z uzyskiwanym wynagrodzeniem za pracę. Obowiązek, związany z ustaleniem i odprowadzeniem odpowiednich kwot ciąży na płatnikach podatku, których funkcję najczęściej pełnią pracodawcy.
Obliczenie i wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy, w związku z wypłacanymi pracownikom wynagrodzeniami za pracę, stanowi bardzo istotny obowiązek ciążący na pracodawcach, pełniących rolę płatników podatku dochodowego od osób fizycznych. Powinność tę należy realizować nie rzadziej niż raz w miesiącu, w z góry ustalony terminie.
Ustalenie wartości zaliczek na podatek dochodowy
Zasady związane ze sposobem ustalania wysokości zaliczek na podatek dochodowy zostały uregulowane zapisem artykułu 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego, stosowne kwoty, co do zasady, należy wpłacać za miesiące od stycznia do grudnia danego roku podatkowego. Warto przy tym pamiętać o bardzo istotnej kwestii, związanej ze sposobem ich ustalania. Podatnik powinien wiedzieć, że aby ustalić wysokość stosownego zobowiązania względem organu podatkowego, stosuje się jedną z dwóch stawek podatku – 18% lub 32%. W tym miejscu pojawia się pytanie od czego zależy wybór tej właściwej?
18% do 85 528 złotych
Wartość opłacanych zaliczek zależy w dużej mierze od wartości dochodu otrzymywanego w związku z wykonywaniem pracy. Przepisy prawa podatkowego jednoznacznie wskazują, że stawkę 18% uzyskanego w danym miesiącu dochodu, stosuje się w związku z obliczaniem zaliczek na podatek dochodowy za miesiące od początku roku do miesiąca (włącznie z tym miesiącem), w którym wysokość dochodu uzyskanego przez pracownika w danym zakładzie pracy od początku roku nie przekroczyła kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, to znaczy 85 528 zł. Od następnego miesiąca po przekroczeniu wartości granicznej, płatnik podatku zobowiązany jest ustalać wysokość zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia pracownika w oparciu o stawkę równą 32%.
Samotni rodzice albo małżonkowie mogą 18%
Oczywiście od zaprezentowanej powyżej zasady istnieją pewne wyjątki. Przede wszystkim wynikają one z możliwości wspólnego rozliczania podatku dochodowego przez małżonków lub osoby samotnie wychowujące dzieci.
I tak w przypadku, gdy suma przewidywanych dochodów, uzyskiwanych przez podatnika w trakcie roku podatkowego, nie przekracza górnej granicy pierwszego przedziału skali, a dodatkowo
odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej – wartość zaliczek ustalana jest w oparciu o stawkę 18%. W związku z tym, zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu i podlegają dodatkowemu pomniejszeniu o wartość stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, przewidzianej w pierwszym przedziale skali podatkowej, która wynosi 556 zł 02 gr.
W przypadku, gdy podatnik oświadczy, że przewidywane dochody przekroczą wspomnianą już wartość graniczną, a ponadto małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej lub dochody małżonka mieszczą się w niższym przedziale skali, płatnik zobowiązany jest do zastosowania stawki 18% w celu ustalenia wysokości wymaganej zaliczki na podatek dochodowy. Należy przy tym zauważyć, że nie przysługuje tutaj możliwość pomniejszenia wartości zaliczki.
Należy pamiętać, że warunkiem skorzystania z możliwości wspólnego rozliczenia podatku chodowego jest złożenie stosownego oświadczenia, zawierającego omówione wyżej prognozy.
Sposób poboru zaliczek na podatek dochodowy
Płatnicy, którym podatnik złożył powyższe oświadczenie, zobowiązani są do poboru zaliczek obliczonych zgodnie z zaprezentowanym schematem, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone oświadczenie. Należy przy tym pamiętać, że w razie faktycznej zmiany stanu upoważniającego do obniżki zaliczek lub utraty możliwości do wspólnego opodatkowania dochodów należy poinformować o tym płatnika. W konsekwencji, od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata prawa do obniżki zaliczek, zaliczki są pobierane według ogólnych zasad.
Elżbieta Węcławik
Adam Bujalski
