Zatrudniając pracownika lub po prostu otwierając własną działalność, przedsiębiorca jest zobowiązany do odprowadzania składek. Sprawy związane z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych są przez wszystkich traktowane niczym czarna magia. Jednak wbrew pozorom sprawa wcale nie jest taka trudna. Wystarczy tylko znać zasady, na podstawie których oblicza się wysokość składek i należy wiedzieć, które ze składek powinny być odprowadzane dla pracowników.
Rodzaje składek
Jeśli do tej pory pracowaliście na umowę o pracę, to nie musieliście się o martwić o opłacanie składek, gdyż robił to za Was pracodawca. Wiedzieliście jednak, które z nich są opłacane, bo na ich podstawie mogliście korzystać z przywilejów. Pracodawca, który zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę opłaca za niego składki społeczne i zdrowotne. Co to oznacza? Głównie to, że dzięki tym składkom możemy korzystać z państwowej opieki zdrowotnej czy też możemy liczyć na różnego rodzaju zasiłki. A konkretnie:
Zasiłek macierzyński – dla kobiet, które rodzą dziecko i zostają w domu, aby się nim opiekować przysługuje płatny urlop macierzyński. Jest on wypłacany przez ZUS, ze składek, które odprowadzał pracodawca.
Zasiłek chorobowy – to dzięki niemu w przypadku choroby nie pozostajemy bez środków do życia. Tak jak zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.
Świadczenia rehabilitacyjne – umożliwiają skorzystanie z zabiegów rehabilitacyjnych pozwalających na powrót do zdrowia po wypadkach lub chorobach.
Zasiłek opiekuńczy – przysługuje w ramach zasiłku chorobowego, jeżeli musimy zrezygnować z pracy, aby zająć się chorym członkiem rodziny.
Składki te obowiązują jedynie w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. W przypadku umowy zlecenie pracodawca może, ale nie musi, odprowadzać składkę zdrowotną za zleceniobiorcę. Jednak i tak oznacza to tyle, że zleceniobiorca może korzystać z usług państwowej opieki zdrowotnej, jednak w przypadku nieobecności w pracy, nie dostanie za to żadnego wynagrodzenia. W przypadku umowy o dzieło składka ta nie obowiązuje.
Składki na swoim
Będąc przedsiębiorcą, który nie zatrudnia pracowników, odprowadzamy składki za siebie samych. W dniu rozpoczęcia działalności automatycznie stajemy się płatnikami składki zdrotownej. Jednak aby jej podlegać czyli być osobą ubezpieczoną, musimy zgłosić to do ZUS-u. Mamy też obowiązek odprowadzania składek emerytalnych, rentowych i wypadkowych. Dzięki temu zabezpieczamy swoją przyszłość. Przedsiębiorca może też wybrać, czy chce opłacać składkę chorobową. Pozwala ona na wypłacanie świadczeń, nawet podczas okresu niezdolności do pracy, kiedy nie możemy przyjmować zleceń, a co za tym idzie – nie mamy stałego wpływu środków finansowych.
Przedsiębiorca musi też opłacać fundusz pracy. Jednak obowiązek jej opłacania zależy od wysokości podstawy naliczania składek na ubezpieczenie społeczne. Jeśli osiąga ona poziom minimalnego wynagrodzenia za pracę – jest obowiązkowa, jeśli jest niższa – nie musimy jej opłacać. Osoby, które rozpoczęły działalność i korzystają z preferencyjnych warunków, są z niej zwolnione.
Jeśli zatrudniamy nie więcej niż 9 pracowników, i opłacamy za nich składki zdrowotne, musimy też opłacać składkę wypadkową.
Wysokość składek
W przypadku ubezpieczenia odprowadzanych z tytułu umowy o pracę, to ich wysokość zależna jest od zarobków. Im więcej pracownik zarobi, tym większa będzie składka. Jeśli natomiast jesteśmy przedsiębiorcą, który opłaca składki za siebie samego, to ich wysokość jest stała. Stawki są zależne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż kwoty przewidziane na rok 2015:
2375,40 – przy składkach na ubezpieczenie społeczne
3104,57 – przy składkach na ubezpieczenie zdrowotne
Jeśli rozpoczynamy działalność, i jest to nasza pierwsza działalność, przysługują nam warunki preferencyjne. Oznacza to, że w ciągu pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych wysokość składek emerytalnych i rentowych z poziomu 60% minimalnego wynagrodzenia obniża się do 30%. Nie mogą być one jednak niższe niż 525 złotych – przypominają doradcy z biura podatkowego kognitariat.pl. Na zakończenie dodamy optymistyczną informację dla tych, którzy uważają, że składki są wysokie i pochłaniają większość dochodów: składki na ubezpieczenie zdrowotne można odliczyć od podatku dochodowego.