Wyżywienie czteroosobowej rodziny to blisko 1000 zł miesięcznie. Utrzymanie mieszkania pochłania 840 zł, a transport 405 zł. W ciągu 10 lat wydatki gospodarstw domowych wzrosły o niecałe 30%, przy czym użytkowanie mieszkania zdrożało najbardziej.
Przez ostatnie 10 lat ceny dóbr i usług wzrosły o blisko 30%. Wśród znaczących kategorii wydatków polskich gospodarstw domowych najbardziej drożało użytkowanie mieszkania, żywność oraz transport. Co może część konsumentów zdziwić ceny odzieży, obuwia oraz łączności przez ten czas spadały.
Użytkowanie mieszkania droższe o 67%
Ceny związane z użytkowaniem nieruchomości przez 10 lat wzrosły o 66,9%. To najwyższy wzrost we wszystkich grupach produktów i usług wliczanych do inflacji. Transport podrożał w tym czasie o 40,8%, natomiast żywność o 35,5%.
W opisywanym okresie można było zauważyć momenty, w których poszczególne grupy towarów i usług drożały z ponadprzeciętną dynamiką. Na przykład, pomiędzy 2003 i 2004 rokiem znacznie wzrosły ceny żywności. Było to spowodowane wejściem Polski do Unii Europejskiej i uwolnieniem eksportu polskich produktów żywnościowych do krajów wspólnoty. Z kolei w latach 2003-2005 i 2010-2011 odczuwalnie rosły ceny transportu, co było efektem okresowych wzrostów cen ropy naftowej.
Ceny odzieży w dół o 40%
Jednak nie wszystkie ceny rosły w ostatnich 10 latach. Pod prąd ogólnych trendów rynkowych podążają ceny odzieży i obuwia. Od września 2001 ceny tej grupy produktów spadły o blisko 40%. Z kolei ceny usług łączności, na którą składają się ceny usług pocztowych, telekomunikacyjnych oraz koszt minuty połączenia telekomunikacyjnego, przez dziesięć lat w zasadzie nie uległy zmianie (spadek o 3,1%).
W 2010 roku Polak wydał 991 zł
Najświeższe dostępne dane obrazujące ile i na co wydają Polacy można znaleźć w badaniu GUS „Warunki życia”. Pokazują one, że w latach 2005 – 2010 miesięczne dochody rozporządzalne na osobę w gospodarstwie domowym wzrosły od 760 zł do niespełna 1200 zł. W tym samym czasie w podobnym stopniu wzrastały wydatki, do 991 zł miesięcznie na osobę w 2010 roku.
Przytaczany raport wskazuje, że czteroosobowa rodzina w 2010 roku miesięcznie wydawała 3965 zł, z czego niespełna 800 zł pochłonęło utrzymanie mieszkania, a 980 zł wyżywienie. Transport kosztował rodzinę blisko 380 zł, natomiast na usługi łączności przeznaczono około 160 zł. Odzież to kolejny miesięczny wydatek na poziomie 210 zł. Warto zwrócić uwagę na fakt, że udział wydatków na odzież i obuwie od 2005 roku utrzymywał się na stabilnym poziomie, mimo znacznego spadku poziomu cen.
Wrzesień 2011: 1840 zł miesięcznie na dom i mieszkanie
Od stycznia do września 2011 GUS odnotował wzrost cen w wysokości 2,8%. Najbardziej wzrosły ceny użytkowania nieruchomości (5,6%) oraz transportu (4,7%). Przy założeniu, że struktura wydatków Polaków nie zmieniła się od 2010 roku, a wydatki we wszystkich kategoriach rosły według poziomu inflacji, można oszacować, że we wrześniu wydatki na osobę w statystycznym gospodarstwie domowym na 1030 zł.
Dla czteroosobowej rodziny najważniejszą pozycją budżetu pozostaje żywność (ponad 1000 zł) oraz użytkowanie mieszkania (niecałe 850 zł). Transport we wrześniu kosztował rodzinę około 400 zł. Odzież i obuwie kosztowały przeciętną rodzinę przeszło 200 zł, natomiast rachunki telefoniczne oraz opłaty za usługi pocztowe wyniosły niespełna 180 zł.
Arkadiusz Rojek