Na portalu chronmyklimat.pl odbyła się debata pt. „Zielony, purpurowy, szary – wodór w gospodarce neutralnej dla klimatu”. Spotkanie było okazją do konfrontacji opinii pomiędzy polskimi i niemieckimi planami wykorzystania wodoru, a także do międzysektorowej dyskusji o przyszłości tego paliwa.
Kolory wodoru
Spotkanie rozpoczęło się od objaśnienia zagadnień związanych z pozyskaniem wodoru, które zaprezentował dr Charzykowski z Politechniki Warszawskiej. Wprowadził on rozróżnienie rodzajów wodoru na kolory:
• zielony – wodór otrzymywany w 100% z elektrolizy wody za pomocą elektryczności pochodzącej z OZE,
• szary – wodór otrzymywany z gazu ziemnego w wyniku czego powstaje m.in. dwutlenek węgla,
• niebieski – wodór otrzymywany z gazu ziemnego, ale przy zastosowaniu magazynowania dwutlenku węgla (system CCS),
• purpurowy (czerwony) – wodór otrzymywany z elektryczności pochodzącej z produkcji energii w reaktorach jądrowych.
Strategie wodorowe Polski i Niemiec
Pod nieobecność reprezentantów Ministerstwa ds. Klimatu główne cele Polskiej Strategii Wodorowej przedstawił dr Wojciech Szymalski z Instytutu na rzecz Ekorozwoju. Polska Strategia Wodorowa do roku 2030 z perspektywą do 2040 roku przewiduje 6 celów:
• cel 1 – wdrożenie technologii wodorowych w energetyce,
• cel 2 – wykorzystanie wodoru jako paliwa alternatywnego w transporcie,
• cel 3 – wsparcie dekarbonizacji przemysłu,
• cel 4 – produkcja wodoru w nowych instalacjach,
• cel 5 – sprawna i bezpieczna dystrybucja wodoru,
• cel 6 – stworzenie stabilnego otoczenia regulacyjnego.
Dr Reiner Quitzow z Institute for Advanced Sustainability Studies e.V z Poczdamu przedstawił natomiast cele Niemieckiej Strategii Wodorowej. Pod względem zawartości nie jest to podobny dokument do Strategii Polskiej. Strategia niemiecka zakłada wdrożenie wodoru jako alternatywnego nośnika energii, rozwój lokalnego rynku dla wodoru oraz kooperacji na rynkach międzynarodowych, rozwój infrastruktury dystrybucji wodoru oraz badania i rozwój technologii wodorowych.
Dokąd popłynie wodór?
Szeroką perspektywę wykorzystania wodoru w gospodarce europejskiej nakreśliła dr Jesse Scott z Agora Energiewende. Będą to przede wszystkim następujące miejsca wykorzystania wodoru:
• jako reagent podczas procesów produkcji stali,
• jako surowiec do produkcji amoniaku czy innych związków chemicznych,
• jako paliwo do długodystansowych samolotów i statków morskich,
• jako magazyn energii na wypadek niedoborów energii odnawialnej,
• jako element potrzebny do produkcji ciepła w okresach dużego zapotrzebowania.
Za kontrowersyjne uznaje się wykorzystanie wodoru w ciężarówkach i autobusach, a nawet małych statkach i samolotach oraz do produkcji ciepła na potrzeby przemysłu. Za niepotrzebne uznaje się wykorzystanie wodoru na potrzeby samochodów osobowych czy dostawczych oraz do ogrzewania domów.
Kontrowersyjne wydaje się także dążenie Niemiec do 100% wykorzystania zielonego wodoru w sytuacji, w której 2/3 tego paliwa ma być do Niemiec importowane. Jednocześnie dziś i prawdopodobnie jeszcze do 2030 roku wodór pozyskany ze źródeł odnawialnych będzie droższy niż wodór ze źródeł nieodnawialnych lub działających z wychwytywaniem dwutlenku węgla. Tylko przy wysokich cenach pozwoleń na emisje CO2 wodór pochodzący ze źródeł odnawialnych stanie się tańszy niż wodór ze źródeł nieodnawialnych.
Wnioski z dyskusji
Dyskusję prowadziły: Urszula Stefanowicz z Polskiego Klubu Ekologicznego Okręg Mazowiecki, Esther Bollendorff z CAN-Europe oraz Barbara Mariani z European Environmental Bureau.
W sektorze transportu stwierdzono, że wodór będzie konkurował głównie w tych obszarach rynku, gdzie nie będzie można polegać na pojazdach elektrycznych i będzie alternatywą przede wszystkim dla pojazdów na paliwa kopalne. Główny potencjał do wykorzystania wodoru tkwi w statkach morskich oraz samolotach. Na kolei wodór pojawi się tylko tam, gdzie nie będzie możliwe zastosowanie pociągów elektrycznych.
W sektorze energetycznym i przemyśle zidentyfikowano dla Polski duży potencjał do produkcji wodoru na wybrzeżu Bałtyku związany z planowanymi tam dużymi mocami produkcji energii z wiatru. Jednocześnie występuje tam przemysł zgłaszający popyt na wodór. Podzielono się także obawami, że w Polsce może wystąpić tendencja do produkcji wodoru z zastosowaniem węgla czy gazu ziemnego.
W sektorze ciepłownictwa stwierdzono, że w pierwszej kolejności, zanim wykorzystamy wodór, potrzebne jest oszczędzanie energii cieplnej i zwiększanie efektywności energetycznej.
Organizatorzy debaty zachęcają do wysłuchania całej debaty oraz zapoznania się z prezentacjami z debaty.
Źródło informacji: Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
