Odszkodowanie za błędy medyczne to jeden ze sposobów na uzyskanie choćby częściowego wsparcia finansowego dla pacjentów cierpiących w wyniku pomyłek lekarskich. Z reguły jednak uzyskanie odszkodowania wiąże się z koniecznością dokładnej i dogłębnej znajomości bieżących przepisów prawa, a także przeprowadzenia skomplikowanego i długotrwałego postępowania sądowego. O to, jak uzyskać odszkodowanie oraz zwrot pieniędzy za popełniony błąd medyczny i o czym pamiętać ubiegając się o wypłatę odszkodowania, zapytaliśmy prawników z Kancelarii Pielecki, zajmującej się tego rodzaju sprawami na co dzień.
Definicja i rodzaje błędów medycznych
Na gruncie polskiego prawa wciąż nie istnieje ustawowa definicja błędu medycznego. W orzecznictwie przyjęło się jednak określenie „błąd w sztuce lekarskiej”, które jest definiowane jako podjęcie lub zaniechanie przez lekarza czynności niezgodnej z dostępną dla niego nauką medyczną w zakresie terapii lub diagnozy. W tym kontekście niezwykle ważne jest rozróżnienie pomiędzy błędem w sztuce lekarskiej a błędem medycznym. Potocznie pojęcia te są utożsamiane ze sobą i używane wymiennie, jednak na gruncie prawa to dwa terminy o odmiennym zakresie znaczeniowym: błąd w sztuce lekarskiej może popełnić wyłącznie lekarz, natomiast błąd medyczny może zostać popełniony przez szeroko rozumiany personel medyczny – m.in. pielęgniarki, położne lub ratowników medycznych. Za błąd medyczny uznaje się także takie uszkodzenia ciała, które są rezultatem wykonywania zabiegów leczniczych niezgodnie z zasadami sztuki lekarskiej czy ogólnie respektowanymi zasadami wiedzy.
Jeśli chodzi o rodzaje błędów medycznych, to zazwyczaj stosuje się następującą ich klasyfikację:
- błędy diagnostyczne – obejmują wszelkie sytuacje, gdy nie wykonano badań diagnostycznych lub gdy doszło do niewłaściwej (błędnej) interpretacji prawidłowo wykonanych badań;
- błędy terapeutyczne – to każda sytuacja, gdy leczenie było prowadzone w sposób nieprawidłowy, niewystarczający lub przebiegało z nadmierną ingerencją w organizm leczonego pacjenta;
- błędy wykonawcze – są to błędy polegające na niepoprawnej (nieprawidłowej) realizacji właściwie dobranych i zaleconych działań terapeutycznych lub diagnostycznych;
- błędy organizacyjne – dochodzi do nich wtedy, gdy proces leczenia został niewłaściwie zorganizowany przez placówkę medyczną.
Odszkodowanie za błąd medyczny – gdzie zgłosić?
O zwrot środków za błędy medyczne można ubiegać się, składając prawidłowo wypełniony wniosek zawierający roszczenie o odszkodowanie, przy czym dokument ten powinien zostać złożony we właściwej Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych, o ile do błędu doszło w szpitalu, a od chwili jego popełnienia minął czas krótszy niż 1 rok. Jeśli natomiast błąd medyczny został popełniony w przychodni, medycznej placówce przyszpitalnej lub poradni specjalistycznej, roszczenie można złożyć bezpośrednio w danej placówce medycznej albo u jej ubezpieczyciela. Dodatkowo należy dołączyć do roszczenia komplet dokumentacji medycznej i szczegółowy opis przebiegu leczenia, konieczne jest także precyzyjne określenie, na czym dokładnie według poszkodowanego polegał błąd medyczny lub lekarski.
Jaka jest kwota odszkodowania za błędy medyczne?
Wysokość możliwego do uzyskania odszkodowania za błędy medyczne jest zawsze ustalana indywidualnie, ponieważ każdy przypadek jest inny. Na maksymalną wysokość zasądzonego odszkodowania ma jednak wpływ to, jak dokładnie osoba poszkodowana będzie w stanie udowodnić i udokumentować doznaną szkodę wraz z jej skutkami.
Warunki uzyskania odszkodowania za popełnione błędy medyczne
Sam fakt popełnienia przez lekarza lub personel medyczny błędu nie wystarczy, by poszkodowany pacjent uzyskał wypłatę odszkodowania. Muszą również zostać spełnione następujące warunki:
- błąd w sztuce lekarskiej lub błąd medyczny musi być wynikiem działania nieumyślnego,
- u poszkodowanego pacjenta musi zaistnieć szkoda i krzywda w postaci negatywnego efektu błędu popełnionego przez lekarza lub personel medyczny,
- musi istnieć dający się wykazać i udowodnić związek przyczynowo-skutkowy między danym błędem a negatywnym skutkiem działań wykonanych przez lekarza.
Uzyskanie odszkodowania za popełnione błędy medyczne najlepiej powierzyć prawnikom specjalizującym się w tego rodzaju postępowaniach ze względu na to, że bardzo często są one długotrwałe i czasochłonne, wymagają również doskonałej znajomości aktualnie obowiązujących przepisów prawa. Specjaliści z Kancelarii Pielecki podkreślają, że skuteczne uzyskanie odpowiedniego odszkodowania za błędy medyczne jest możliwe wyłącznie wtedy, gdy sprawą zajmą się profesjonaliści – kwoty uzyskiwanych świadczeń są w takich przypadkach zawsze adekwatne do poniesionej szkody i doznanej krzywdy.
