Podatek od towarów i usług stanowi znaczną część ceny mieszkań oferowanych konsumentom. Bardzo często prowadzi to do rezygnacji z zakupu nowego mieszkania na rzecz mieszkań z rynku wtórnego, które nie są objęte podatkiem VAT. Ustawodawca jednak przewidział pewne udogodnienia dla tzw. budownictwa społecznego. Zgodnie z ustawą o VAT, stawkę podatku 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Podatek od towarów i usług stanowi znaczną część ceny mieszkań oferowanych konsumentom. Bardzo często prowadzi to do rezygnacji z zakupu nowego mieszkania na rzecz mieszkań z rynku wtórnego, które nie są objęte podatkiem VAT. Ustawodawca jednak przewidział pewne udogodnienia dla tzw. budownictwa społecznego.Zgodnie z ustawą o VAT, stawkę podatku 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Tak więc obiekty objęte społecznym programem mieszkaniowym są opodatkowane stawką niższą (stawka 8%), niż obiekty, które do tego budownictwa nie należą (stawka 23%).
Mieszkanie do 150 m.kw. objęte stawką 8%
Podstawową kwestią jest ustalenie co ustawodawca rozumie poprzez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym. Są to obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12 (np. hotele, budynki biurowe, schroniska młodzieżowe, szkoły, muzea itd.), a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Jednak nie wszystkie obiekty należące do tej grupy mogą być zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Dotyczy to budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m kw. oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m kw.
Nadwyżka ponad 150 m.kw. opodatkowana stawką 23%
Warto jednak zwrócić uwagę, co dzieje się w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej określone ustawowo limity. W takiej sytuacji stawkę podatku 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej. Tak więc kupując lokal mieszkalny o powierzchni 200 m kw. za kwotę 800 tys. zł netto, stawką niższą będzie opodatkowana kwota 600 tys. zł, natomiast od kwoty 200 tys. zł zostanie odprowadzony podatek w wysokości 23%.
Optymalizacja podatkowa
Definicja budownictwa społecznego spowodowała niestety wzrost kosztów zakupu większych mieszkań i domów. Dlatego podatnicy i deweloperzy stosują różne metody optymalizacji podatkowej w celu uniknięcia wyższej stawki VAT. Przykładowo zamiast jednego dużego mieszkania można kupić dwa mniejsze sąsiadujące ze sobą lokale. Spełniając definicję budownictwa społecznego będą opodatkowane stawką 8%. Właściciel może jednak w każdej chwili je połączyć i mieć lokal przekraczający limitowany metraż.
Iwona Cackowska
Jerzy Toczyński
