W mijającej dekadzie srebro dało więcej zarobić niż złoto. W 2000 roku średnia cena srebra wynosiła około 5 dolarów za uncję a w listopadzie 2010 roku przekroczyła poziom 29 dolarów. W poprzednich wiekach relacja ceny złota do srebra różniła się od obecnej znacząco, często na korzyść srebra. Za jedną uncję złota można było kupić od kilku do kilkunastu uncji srebra. Dziś wskaźnik ten wynosi około 50. Jeżeli miałby nastąpić powrót w kierunku poprzedniej relacji to srebro posiada jeszcze duży
W mijającej dekadzie srebro dało więcej zarobić niż złoto. W 2000 roku średnia cena srebra wynosiła około 5 dolarów za uncję a w listopadzie 2010 roku przekroczyła poziom 29 dolarów.
W poprzednich wiekach relacja ceny złota do srebra różniła się od obecnej znacząco, często na korzyść srebra. Za jedną uncję złota można było kupić od kilku do kilkunastu uncji srebra. Dziś wskaźnik ten wynosi około 50. Jeżeli miałby nastąpić powrót w kierunku poprzedniej relacji to srebro posiada jeszcze duży potencjał wzrostowy, o ile nie nastąpi znacząca przecena złota.
Podaż i popyt
Podaż srebra pochodzi z produkcji kopalń, wyprzedaży rezerw przez banki centralne, sprzedaży srebrnego złomu oraz zamykania inwestycji.
W mijającej dekadzie produkcja srebra wzrastała w tempie średnio 1,8 proc. rocznie. W 2009 roku kopalnie dostarczyły na rynek blisko 710 mln uncji srebra (22,8 tys. ton). Zmniejszały się natomiast w kolejnych latach, z 60 do 14 ton, wyprzedaże rezerw srebra znajdujących się w posiadaniu banków centralnych. O 15 ton zmniejszyła się sprzedaż złomu. Producenci na niewielką skalę zabezpieczali się przed skutkami spadków cen srebra (hedging). Tego rodzaju operacje były bardziej popularne na rynku złota. W efekcie działania powyższych czynników, podaż netto srebra spadła z 919 ton w roku 2000 do 889 ton w 2009 roku.
Najwięcej srebra produkuje się w Peru, Polska znajduje się na 9. pozycji. Jednak biorąc pod uwagę wielkość produkcji przez poszczególnych producentów, to KGHM zajmuje drugie miejsce w świecie, dostarczając rocznie na rynek około 1200 ton srebra (dane za 2009 r.).
Źródłami popytu na srebro jest przemysł oraz inwestycje. Przy czym udział popytu przemysłowego stanowi 95 proc. całkowitego popytu na ten metal. Jest to więc inna struktura popytu niż w przypadku złota, gdzie przemysł (w tym dentystyczny) zużywał około 12 proc. znajdującego się na rynku złota w postaci fizycznej. Srebro znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu. Używane jest przy produkcji przekaźników elektrycznych, elementów elektronicznych, baterii, paneli słonecznych, żarówek, aparatury medycznej, materiałów fotograficznych, filtrów antybakteryjnych, zastawy stołowej. Istotnym źródłem popytu na srebro jest również przemysł jubilerski. Jest jeszcze wiele innych zastosowań srebra, m.in. w przemyśle opartym na nanotechnologiach.
Poza zastosowaniami przemysłowymi srebro wykorzystywane jest w produkcji monet, sztabek lokacyjnych, medali, medalionów i ozdób. W poprzednich dekadach wiele krajów, m.in. USA, Kanada, Australia i Meksyk emitowały srebrne monety. Stany Zjednoczone puściły w obieg 165 mln jednouncjowych monet Silver Eagle. Kanadyjska mennica wyemitowała 13 mln srebrnych monet Maple Leaf . Australia emituje pięciodolarówki Kookaburra. Meksyk wyemitował 20 mln monet z czystego srebra Libertad o wadze od 1/20 do 5 uncji. Srebro można kupić w sztabkach o różnej masie, nawet 12,5 kg.
Jak inwestować w srebro?
Nadszedł czas, że srebro ponownie staje się przedmiotem zainteresowania inwestorów, zarówno instytucjonalnych, jak również osób fizycznych. Ludność lokuje oszczędności w srebrne sztabki i monety. Wzrastają aktywa funduszy srebra notowanych na giełdach (Exchange Traded Funds, „ETFs”). Tworzone są różne produkty finansowe oparte na rynku srebra.
Najpopularniejsze formy inwestowania w srebro:
Sztabki, monety bulionowe i medaliony. Sztabki posiadają zazwyczaj próbę srebra co najmniej 99,5 proc., monety i medaliony mogą zawierać mniej srebra, jednak uosabiają również wartość numizmatyczną. Monety bite są przez mennice państwowe, pomimo że czasami posiadają określony nominał, nie są jednak środkiem płatniczym. Inwestując pieniądze w fizyczny metal wchodzimy w posiadanie realnego bogactwa. W Polsce srebro w postaci fizycznej można kupić w Mennicy Polskiej, Narodowym Banku Polskim, niektórych bankach komercyjnych oraz sklepach specjalistycznych. Transakcja zakupu podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem VAT.
Certyfikaty srebra. Są to papiery wartościowe stanowiące dowód posiadania srebra przechowywanego w skarbcu. Certyfikaty mogą dotyczyć srebra alokowanego, tzn. wydzielonego z całkowitej masy srebra w skarbcu lub niealokowanego, kiedy srebro nie jest wydzielone. Inwestor może zamienić posiadane certyfikaty po aktualnym kursie srebra lub je pobrać. Certyfikaty są dostępne m.in w firmach zajmujących się handlem metalami szlachetnymi lub numizmatycznymi.
Instrumenty pochodne – kontrakty terminowe i opcje opiewające na srebro. Pozwalają zarabiać na wzrostach lub spadkach ceny srebra. Ze względu na wysoką dźwignię finansową dają możliwości osiągania wysokich zysków, a przypadku nietrafnego przewidzenia cen srebra – wysokich strat. Notowane na wielu zagranicznych giełdach, najważniejsze znajdują się Stanach Zjednoczonych, np. COMEX. Instrumenty pochodne należą do najbardziej ryzykownych form inwestowania. Dostępne w niektórych domach maklerskich a także instytucjach finansowych oferujących dostęp do giełd towarowych poprzez elektroniczne platformy transakcyjne.
Fundusze ETF (ang. Exchange Traded Funds, “ETF”). Są to fundusze, których tytuły uczestnictwa (udziały) są notowane na giełdach. Ich wyceny naśladują zmiany cen srebra. Inwestor kupuje udziały funduszu ETF, który gromadzi srebro w postaci fizycznej u niezależnego depozytariusza. Największy z nich iShares Silver Trust posiada zgromadzone aktywa wartości netto 9,5 mld dolarów w 330 mln uncjach srebra. ETF-y są notowane na kilku zagranicznych giełdach, najważniejsze znajdują się Stanach Zjednoczonych, np. NYSE. Dostępne za pośrednictwem niektórych domów maklerskich a także instytucji finansowych oferujących internetowe platformy transakcyjne.
Fundusze inwestycyjne i powiernicze. Inwestują w instrumenty finansowe powiązane z rynkiem srebra, np. akcje producentów srebra, mennic, kontrakty terminowe i opcje. W Polsce w instrumenty finansowe m.in. z rynku srebra inwestuje fundusz Investor Gold FIZ. Certyfikaty inwestycyjne funduszu są dostępne podczas publicznych emisji, a ponadto są one notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Produkty strukturyzowane. Są to instrumenty finansowe oparte o portfel zawierający aktywa finansowe powiązane bezpośrednio lub pośrednio z rynkiem srebra. Mogą zarabiać przy ustalonych scenariuszach na rynku, emitent produktu strukturyzowanego może również gwarantować zwrot całości lub określonej części zainwestowanego kapitału. Produkty strukturyzowane są oferowane zazwyczaj przez banki.
Jak zainwestować w srebro? Zależy to od możliwości i osobistych preferencji każdego człowieka, jak również celu inwestycji. Przedtem należy poznać zalety i wady każdej z form inwestowania.
Sztabki i monety bulionowe
Zalety: Możliwość zainwestowania nawet małej kwoty. Posiadanie srebra we „własnych rękach” pozwala dysponować nim w każdej chwili. Srebro w postaci fizycznej przechowuje bogactwo podczas wojny, kryzysu lub zmiany ustroju. Zamiana na gotówkę możliwa w każdym kraju. Ceny srebra są ogólnie dostępne.
Wady: Konieczność zabezpieczenia przed kradzieżą lub przewłaszczeniem, np. przez umieszczenie w skrytce bankowej. Marża sprzedawcy, szczególnie wysoka w przypadku monet. Sztabki i monety nie przynoszą stałych dochodów, jak obligacje lub lokaty.
Fundusze notowane na giełdach – Exchange Traded Funds (ETFs)
Zalety: Odpowiednie dla inwestorów, którzy szukają ekspozycji na rynek srebra w postaci fizycznej, lecz nie mają możliwości jego przechowania lub nie chcą płacić za jego przechowanie. Notowane na wielu giełdach, jak papiery wartościowe, co zapewnia płynność i klarowność inwestycji.
Wady: Ponieważ fundusz ETF naśladuje cenę srebra, notowania udziałów funduszu są nieprzewidywalne, jak cena srebra w danym dniu.
Akcje producentów srebra
Zalety: Dają możliwość osiągnięcia zysku kapitałowego, zależnego od jakości nie tylko od ceny srebra, lecz również jakości zarządzania firmą i jej wyników finansowych. Mogą dawać również przychody z dywidend.
Wady: Mogą wymagać większego zaangażowania kapitału, niż w przypadku zakupu srebrnych sztabek lub monet. Wymagana znajomość rynku kapitałowego. Ryzyko zarządzania firmą, strajków, katastrof górniczych lub nacjonalizacji kopalni, jeżeli znajduje się w kraju o niestabilnej sytuacji politycznej.
Fundusze inwestycyjne i powiernicze
Zalety: Dają każdemu możliwość inwestowania na rynku srebra. Zarządzają nimi specjaliści, posiadający wiedzę, doświadczenie, szeroki dostęp do informacji oraz odpowiednie narzędzia analityczne. Inwestycje są realizowane w zdywersyfikowany portfel aktywów, co zmniejsza ryzyko.
Wady: Mogą wymagać wyższych nakładów inwestycyjnych niż zakup srebra w postaci fizycznej. Fundusze pobierają opłaty manipulacyjne i za zarządzanie.
Certyfikaty
Zalety: Wysoka płynność, konkurencyjne ceny. Nie ma ryzyka i kosztów przechowania. Ceny ogólnie dostępne.
Wady: Srebro nie znajduje się w posiadaniu właściciela. Istnieje ryzyko upadłości depozytariusza lub defraudacji.
Kontrakty terminowe
Zalety: Możliwość zarabiania zarówno na wzrostach, jak również spadkach cen srebra. Stosunkowo niskie nakłady inwestycyjne. Wysoka płynność inwestycji – notowane na wielu giełdach, ogólnie dostępne. Nie ma problemu przechowania srebra, gdyż zazwyczaj są to kontrakty bez dostawy.
Wady: Dźwignia finansowa, co determinuje wysokie ryzyko inwestycyjne, możliwość poniesienia dużych strat. Wymagają dużej wiedzy, doświadczenia, nakładów pracy i narzędzi analitycznych. Nieodpowiednie dla osób z awersją do ryzyka.
Opcje
Zalety: Możliwość zarabiania zarówno na wzrostach, jak również spadkach cen srebra. Stosunkowo niskie nakłady inwestycyjne. Wysoka płynność inwestycji, notowane na wielu giełdach, ogólnie dostępne. Ograniczone ryzyko inwestycyjne przy kupowaniu opcji.
Wady: Wysokie ryzyko inwestycyjne przy wystawianiu opcji, możliwość poniesienia dużych strat. Wymagają dużej wiedzy, doświadczenia i narzędzi analitycznych. Ta strategia nieodpowiednia dla osób z awersją do ryzyka.
Produkty strukturyzowane
Zalety: Dają możliwość czerpania korzyści z potencjału różnych rynków i instrumentów finansowych powiązanych z notowaniami srebra. Niektóre gwarantują zwrot całości lub określonej części zainwestowanego kapitału i/lub zabezpieczają przed ryzykiem walutowym.
Wady: Niska płynność wielu produktów strukturyzowanych, konieczność zablokowania kapitału nawet na kilka lat, jeżeli nie są one notowane na giełdzie. Zwrot nominalnej kwoty zainwestowanego kapitału oznacza de facto poniesienie straty wynikającej z inflacji. Przy przedterminowym wykupie produktu emitent może potrącić dyskonto.
Jan Mazurek
Zobacz także:
– Inwestorzy w kiepskiej formie
– Indie liderem na rynku złota
