Gdy napotykamy problem, wymagający współpracy z innymi, kobiety i mężczyźni różnie do niego podchodzą. Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda odkryli, że różnice te znajdują swoje odbicie w aktywności mózgu. Wcześniejsze badania behawioralne wykazały, że kobiety bardziej angażują się we współpracę, gdy są obserwowane przez inne kobiety. Z kolei mężczyźni zwykle lepiej współpracują w dużej grupie. Ponadto para mężczyzn lepiej ze sobą współpracuje niż para kobiet, ale w parze mieszanej to kobieta bardziej angażuje się we współpracę. Dotychczas różne teorie próbowały wyjaśnić, skąd biorą się różnice płciowe we współpracy, jednak niewiele było wiadomo o stronie neurologicznej tego zagadnienia. Większość informacji mieliśmy z bardzo sterylnych badań MRI pojedynczych osób – mówi Joseph Baker, główny autor nowych badań.
Naukowcy, chcąc się dowiedzieć, co dzieje się w mózgu osoby współpracującej, postanowili skanować osoby rzeczywiście współpracujące, a nie tylko myślące o współpracy z innymi. Wykorzystali technikę hiperskanningu, czyli jednoczesnego skanowania mózgów dwóch osób wchodzących w interakcję. Ponadto nie użyto rezonansu magnetycznego, który wymaga od badanych nieruchomego leżenia, ale wykorzystano spektroskopię w bliskiej podczerwieni (NIRS). To technologia badająca mózg za pomocą czujników przyczepionych do głowy, co pozwala na przyjęcie pionowej postawy ciała i bardziej naturalne zachowanie.
W badaniu wzięły udział 222 osoby, które połączono w pary. Składały się one z osób tej samej płci lub różnej płci. Pary siedziały naprzeciwko siebie przed monitorami komputerowymi. Partnerzy widzieli się,nie mogli jednak do siebie mówić. Zadaniem badanych było wciśnięcie guzika za każdym razem, gdy widoczne na ekranie koło zmieniło kolor. Cel – jednoczesne wciśnięcie guzika z partnerem. Po każdej próbie badanych informowano, kto z nich wcisnął przycisk wcześniej, a kto później. Partnerzy mieli 40 prób, by jak najbardziej skrócić różnicę czasu wynikającą z naciskania przez nich guzika.
Analiza wyników wykazała, że pary mężczyzna-mężczyzna współpracowały lepiej niż pary kobieta-kobieta i czas pomiędzy naciśnięciami obu panów był krótszy niż w przypadku pań. Aktywność mózgów w parach jednopłciowych była bardzo zsynchronizowana. U par jednopłciowych zwiększona koherencja była związana z lepszymi wynikami testu. Jednak lokalizacja koherencji różniła się pomiędzy parami mężczyzna-mężczyzna a kobieta-kobieta.
Ku zdumieniu naukowców okazało się, że pary mężczyzna-kobieta osiągnęły równie dobre wyniki jak pary mężczyzna-mężczyzna, chociaż w parach tych nie zachodziła koherencja. Jako, że mózgi kobiet i mężczyzn pracują w różny sposób i wykazywały różne wzorce aktywności w czasie badania, konieczne jest przeprowadzenie kolejnych testów, by wyjaśnić, w jaki sposób, pomimo tych różnic, osiągnięto tak dobre wyniki.
Sam Baker mówi, że zaprojektowane przezeń badania, były bardziej badaniami opisowymi, a nie wyjaśniającymi zagadnienie współpracy na poziomie neurologicznym. Z pewnością nie pokazują one wszystkich aspektów współpracy – stwierdza uczony i dodaje, że mogą istnieć takie rodzaje współpracy, w których pary kobieta-kobieta będą lepsze od par męskich. Naukowcy zauważają też, że nie oceniali aktywności we wszystkich częściach mózgu. Być może koherencja pomiędzy mózgami badanych występuje również w innych obszarach, które nie były monitorowane.
Tego typu badania nie tylko mogą zwiększyć naszą wiedzę na temat ewolucji człowieka i rozwoju społeczeństw, ale również pomóc w leczeniu różnych chorób. Istnieją schorzenia, takie jak autyzm, które powodują, że ludzie mają problemy z interakcjami społecznymi. Mamy nadzieję, że zdobędziemy informacje, które pozwolą na opracowanie lepszych metod leczenia – dodaje Baker.
