Zgodnie z przepisami prawa pracy wynagrodzenie pracownika powinno odpowiadać rodzajowi wykonywanej przez niego pracy i kwalifikacjom koniecznym do jej wykonywania. Powinno ponadto uwzględniać czas poświęcony na wykonanie powierzonych zadań, ilość pracy i jej jakość. Kwota wynagrodzenia stanowi jedną z najważniejszych części umowy o pracę i stanowi zazwyczaj wynik negocjacji między pracownikiem a pracodawca, dlatego ten ostatni nie może jej zmieniać w drodze jednostronnej decyzji. Takie rozwiązanie zakłada, że pracownik wykona pracę z należytą starannością, co jednak w sytuacji, gdy nastąpi wadliwe wykonanie pracy?
Praca wykonana wadliwie
Pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za pracę wykonaną. Jeżeli praca wykonana jest prawidłowo, zgodnie z zasadami sztuki i wskazówkami pracodawcy, wynagrodzenie powinno mieć wysokość taką, jak została wskazana w umowie. Jeżeli natomiast pracownik wykonał ją wadliwie i na skutek tego nastąpiło obniżenie wartości towaru lub usługi, płaca może nie zostać wypłacona lub wypłacona jedynie w części. Ważne jest jednak, by wadliwe wykonanie pracy nastąpiło z winy pracownika. Co więcej, to pracodawca musi udowodnić, że za niewłaściwe wykonanie pracy winę ponosi pracownik. Jeżeli jednak do obniżenia wartości produktu lub usługi przyczyniła się większa liczba osób, nie stanowi to podstawy do obniżenia wynagrodzenia konkretnemu pracownikowi. Podobnie jest w przypadku, gdy powodem niewłaściwego wykonania pracy była niska jakość lub wadliwość wykorzystywanych materiałów.
Pracodawca nie może także obniżyć wynagrodzenia pracownikowi, który jest przemęczony z powodu nadmiaru obowiązków służbowych, lub nie posiada odpowiednich kwalifikacji do wykonania konkretnego zadania, a pracodawca jest tego świadomy.
Pracownik może zachować wynagrodzenie w odpowiedniej do jakości towaru lub usługi wysokości, jeżeli skutecznie usunie ich wady, jednak za czas pracy przy usuwaniu wady pracodawca nie musi uiszczać wynagrodzenia.
Obniżenie lub niewypłacenie wynagrodzenia pracownika
Pracodawca samodzielnie podejmuje decyzję, czy obniżyć lub nie wypłacić pracownikowi wynagrodzenia, powinien jednak dokonać tego proporcjonalnie do stopnia obniżenia wartości produktu. Jego obowiązkiem jest również poinformować pracownika, że z powodu obniżenia jakości towaru lub usługi wysokość wynagrodzenia ulegnie zmianie lub nie zostanie ono wypłacone w ogóle. Najlepiej, jeśli zrobi to pisemnie i dokładnie wyjaśni przyczynę podjęcia takiej decyzji, przytoczy podstawę prawną i wysokość kwoty, o którą wynagrodzenie będzie obniżone lub jaka pracownikowi nie przysługuje.
Jeżeli jednak wynagrodzenie zostało wypłacone pracownikowi z góry, a produkt lub usługa były wadliwe z winy pracownika, nienależne kwoty pracodawca może potrącić z wynagrodzenia tylko za zgodą pracownika lub na podstawie tytułu wykonawczego.
Pracownik może nie zgodzić się z decyzją pracodawcy – w takiej sytuacji może zwrócić się do sądu pracy.
Autor: Andrzej Lazarowicz
