Jak zawsze przy podejmowaniu współpracy, zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nigdy nie możemy być pewni, czy wspólne działanie będzie przebiegało z korzyścią dla wszystkich stron. W sytuacjach, gdy wspólnik staje się dla nas kulą u nogi, konieczne może okazać się wyłączenie go ze spółki.
Jak zawsze przy podejmowaniu współpracy, zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nigdy nie możemy być pewni, czy wspólne działanie będzie przebiegało z korzyścią dla wszystkich stron. W sytuacjach, gdy wspólnik staje się dla nas kulą u nogi, konieczne może okazać się wyłączenie go ze spółki.
Powody do wyłączenia wspólnika
Ponieważ wspólnik, który może potencjalnie zostać wyłączony ze spółki nie może po prostu zostać „wyrzucony na bruk” bez wyraźnej przyczyny, podjęcie wobec niego działań mających na celu wyłączenie go ze spółki musi być odpowiednio usprawiedliwione jej interesem. Istnieje kilka uzasadnionych przesłanek, by wyłączyć wspólnika ze spółki. Należą do nich:
niewystarczająca współpraca wspólnika przy podejmowaniu uchwał
sytuacja osobista wspólnika, która uniemożliwia mu współpracę w działaniu spółki (np. choroba)
podjęcie działalności konkurencyjnej przez wspólnika
W przypadku działań, które mogą zostać uznane za szkodliwe dla spółki jako całości, wyłączeniem ze spółki ryzykują tylko wspólnicy mniejszościowi. To większość bowiem ma prawo do orzekania, jakie działania narażają interesy spółki. Można to uznać za niesprawiedliwe, jednak jak na razie właśnie w taki sposób sporządzona jest ustawa. Z drugiej jednak strony w sytuacji, w której spółka jako całość działa w sposób nieprawidłowy, występuje się raczej o rozwiązanie spółki.
Co zrobić, gdy chcemy wyłączyć wspólnika?
Aby doprowadzić do wyłączenia wspólnika ze spółki, trzeba złożyć pozew przed sądem gospodarczym okręgu, w którym funkcjonuje spółka. W rezultacie wyłączenia wspólnika ze spółki dokonuje się usunięcie go ze struktury organizacyjnej spółki oraz pozbawienie go prawa podmiotowego przez pozbawienie go posiadanych udziałów. Trzeba przy tym pamiętać, że jest to procedura bardzo kosztowna, szczególnie jeżeli będzie długo się przeciągać.
Z drugiej jednak strony jeżeli nie odpowiada nam konieczność dochodzenia swoich racji w sądzie, możemy również wystąpić o przymusowe umorzenie jego udziału. Aby jej bowiem dokonać, wystarczy uchwała zgromadzenia wspólników. Aby jednak umorzenie mogło mieć miejsce, w umowie muszą być zawarte bardzo precyzyjne przesłanki, które mogą zostać wykorzystane jako uzasadnienie przymusowego umorzenia udziałów. Tymczasem wystąpienie o wyłączenie wspólnika ze spółki nie wymaga zaistnienia konkretnych okoliczności i można go dokonać właściwie w każdym czasie – trzeba przy tym tylko pamiętać, że w tym przypadku to sąd musi zadecydować, czy przesłanki do wyłączenia wspólnika ze spółki są wystarczająco usprawiedliwione.
Można obejść kwestię występowania w umowie zapisów zawierających przesłanki do przymusowego umorzenia poprzez zmodyfikowanie umowy, jednak wówczas wspólnik może wystąpić w sądzie o uchylenie postanowień. Wówczas wracamy do punktu wyjścia, ponieważ nie uda się nam uniknąć postępowania sądowego. Opcję umorzenia poleca się więc raczej tylko jeżeli rzeczywiście udało się przyłapać wspólnika na naruszeniu postanowień istniejącej umowy. Warto więc poświęcić odpowiednią ilość uwagi odpowiedniemu przygotowaniu umowy o spółce, by ułatwić ewentualne umorzenie udziałów wspólnika niewywiązującego się z obowiązków.
