Własnym samochodem, pociągiem, samolotem? Taki dylemat ma wielu kibiców wybierających się na mecze Euro 2012. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Ukraińska Federacja Wszystkich Konsumentów Pulse przypominają o najważniejszych zasadach podróżowania po Polsce i Ukrainie.
121 dni pozostało do rozpoczęcia Mistrzostw Europy w piłce nożnej. Jak przekroczyć granicę? Ile kosztuje bilet w metrze? O zasadach podróżowania po Polsce i Ukrainie przypominają instytucje chroniące konsumentów w obu krajach. To kolejna odsłona porad dla kibiców.
Przekraczamy granicę
Obywatele Unii Europejskiej podróżując na Ukrainę w celu turystycznym, nie potrzebują wizy – wystarczy ważny paszport. Na granicy każdy cudzoziemiec otrzymuje, tzw. dokument migracyjny (rejestracyjny, tzw. migracyjna karteczka). Na jego podstawie może przebywać przez 90 dni legalnie na terytorium Ukrainy. Na dwóch egzemplarzach tego dokumentu musi drukowanymi literami wpisać swoje imię i nazwisko, serię i numer paszportu, płeć, datę urodzenia, środek transportu/numer lotu, cel podróży (np. turystyka) oraz adres hotelu lub osoby, u której będzie nocować. Jeden uzupełniony egzemplarz oddajemy celnikowi, drugi egzemplarz musimy mieć zawsze ze sobą w razie kontroli aż do wyjazdu z państwa. W przypadku utraty karty należy jak najszybciej zgłosić się do ambasady własnego kraju na Ukrainie. Ukraińscy celnicy mogą również żądać zapłacenia kary.
Do Polski obywatele UE mogą wjechać na podstawie ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość, np. dowodu osobistego. Osoby spoza Unii muszą mieć paszport oraz wizę (jeżeli jest wymagana).
Należy także pamiętać o ubezpieczeniu zdrowotnym. Na Ukrainie nie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Mogą to być jedynie polisy Państwowej Asekuracyjnej Spółki Akcyjnej Ukrinmedstach lub wydane przez firmy, które z nią mają podpisaną umowę. Wszystkie ubezpieczenia można wykupić na granicy czy lotnisku.
Samochód
Każdy właściciel pojazdu przekraczając granicę ukraińską musi mieć Zieloną Kartę (dowód zawarcia międzynarodowego ubezpieczenia komunikacyjnego OC). Ukraina i Polska wzajemnie uznają wydane w tych krajach prawa jazdy. Tak samo jest w przypadku każdego państwa, które jest stroną konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym. Oznacza to, że na Ukrainie i w Polsce każdy kibic na podstawie swojego prawa jazdy może swobodnie jeździć samochodem.
W obu krajach każdy pasażer musi mieć zapięte pasy. Maksymalny poziom alkoholu we krwi wynosi 0,2 ‰ (Polska), 0 ‰ (Ukraina).
Większość znaków drogowych na Ukrainie (np. nazwy miejscowości, objazdy) w miejscach uczęszczanych przez turystów są napisane w języku ukraińskim oraz w języku angielskim.
Taksówki
W obu państwach często spotykane są taksówki również prywatne jak i korporacyjne. Korporacyjne – posiadają oznaczenia, np. kogut na dachu, na drzwiach nazwę korporacji, zamawiane są zazwyczaj przez telefon. Prywatne taksówki są nieoznaczone i spotkane są w miejscach popularnych wśród turystów. Zanim rozpoczniesz podróż, potwierdź z kierowcą cenę kursu.
Aby nie przepłacić, zapytaj w hotelu ile powinna kosztować wybrana trasa. Taksówki stojące w popularnych turystycznie miejscach, przy lotniskach, dworcach mogą mieć wyższą cenę niż te zamawiane przez telefon. Średnia cena za kilometr w Warszawie – 2,5 zł (6 UAH lub 0,55 euro) plus opłata początkowa 6 zł ( 15 UAH lub 1,5 euro). W Kijowie odpowiednio 2,5 UAH(1 zł lub 0,22 euro), opłata minimalna od 15 do 30 UAH (6-12 zł lub 1,5-3 euro).
Metro
W Polsce – jedynie w Warszawie, na Ukrainie – w Kijowie, Charkowie. Wsiadając do ukraińskiego metra, kupujesz specjalne żetony w automacie lub kasie na stacjach, w Polsce – bilet. Cena za jeden przejazd: Ukraina – 2 UAH (ok. 0,18 euro), Polska – 3,60 PLN (0,92 euro). Pamiętaj – w ukraińskim metrze nie można robić zdjęć.
Pociągi
Do miast gospodarzy rozgrywek piłkarskich można dotrzeć także koleją. W Polsce można wybrać między pociągiem tańszym pospiesznym (TLK) czy regionalnym (Interregio), droższym – ekspresem (EIC). Różnią się ceną biletu, długością podróży oraz możliwością zarezerwowania miejsca. Ostatnią opcję oferują za dopłatą pociągi EIC (I lub II klasa), gdzie rezerwacja jest obowiązkowa oraz TLK (tylko w I klasie) – rezerwacja fakultatywna. Bilety można zarezerwować w kasie na dworcu lub przez Internet. Np. 10 czerwca 2012 roku bilet w II klasie w pociągu EIC ze stacji Warszawa Centralna do stacji Poznań Główny kosztuje 120 zł (26,6 euro). Podróż trwa 2,5 godziny. TLK tą samą trasę pokonuje w ciągu 3,13 godziny, a bilet w II klasie kosztuje 56 zł (12,4 euro). Za bilet płacisz gotówką w polskiej walucie. Można go też kupić w pociągu za dopłatą, ale należy od razu zgłosić się do konduktora.
Pociągi na Ukrainie dzielą się na pociągi dalekobieżne (sypialne lub ekspresy) oraz lokalne (tzw. elektropoyezd). Te ostatnie są mniej wygodne i jeżdżą na krótszych trasach. Bilety można zarezerwować na stronie internetowej (ale trzeba je potem zakupić na dworcu np., za pół godziny do odjazdu pociągu), kupić w kasie na stacji, zamówić telefonicznie. Zdarza się, że informacja kolejowa na dworcach jest płatna. W sezonie wakacyjnym najlepiej rezerwować bilet z dużym wyprzedzeniem. Pociągi dalekobieżne dzielą się na cztery kategorie: I klasa najdroższa to wagon sypialny (SV, spalny vagon) – dwa miejsca sypialne w przedziale, II klasa (kupé) – cztery miejsca sypialne, III klasa ekonomiczna (platzkart ) – wagon sypialny bezprzedziałowy. W cenę biletu na pociąg na Ukrainie od razu jest wliczana opłata za miejsce (nie zawsze to dotyczy biletów na połączenie lokalne) oraz ubezpieczenie w razie wypadku.
Rezerwując miejsce sypialne, warto pamiętać, że są numerowane – parzyste znajdują się u góry, nieparzyste – na dole. Po wejściu do pociągu oddaje się bilet konduktorowi – 30 minut przed przyjazdem do celu informuje nas o tym, że zbliża się stacja, na której musimy wysiąść oraz oddaje bilet. Ceny biletów na trasie Lwów-Kijów są następujące: II klasa (kupé) – ok. 110-130 UAH (44-52 zł, 10-13 euro), III klasa ekonomiczna (platzkart) – ok. 70-80 UAH (28 – 32 zł, 6,5-7,5 euro). Podróż trwa od 9 do 12 godzin w zależności od trasy pociągu. Pociąg ekspresowy z miejscami do siedzenia – 58 UAH (23 zł, 5,5 euro) -jedzie 6 godzin 20 minut.
Gdzie po pomoc?
W przypadku problemów ze sprzedawcą, kłopotów ze znajomością polskiego czy ukraińskiego prawa konsumenckiego, możesz liczyć na pomoc:
W Polsce: rzeczników konsumentów, organizacji konsumenckich, możesz także zadzwonić pod bezpłatny numer infolinii konsumenckiej, pod którym udzielane są bezpłatne porady prawne 800 007 707 (infolinia dostępna z telefonów stacjonarnych oraz komórkowych z terytorium Polski, od pon. do pt. od godziny 9:00 do 17:00. W czasie Euro 2012 obsługa prawna będzie dostępna także w języku angielskim).
Na Ukrainie: Ukraińskiej Federacji Wszystkich Konsumentów Pulse, regionalnych urzędów konsumenckich.
Ukraińska Federacja Wszystkich Konsumentów Pulse – to związek pozarządowych ukraińskich organizacji konsumenckich. W latach 2006-2010 członkowie Federacji byli partnerami projektu Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju dotyczącym konsumentów. Po jego zakończeniu założyli własną organizację pozarządową. Podstawowym celem Federacji Pulse jest reprezentowanie interesów konsumentów w relacjach z rządem oraz przedsiębiorcami, wspieranie rozwoju prawa i zwiększanie roli słabszych uczestników rynku, wychodząc naprzeciw Europejskim standardom.
Polski Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – powstał w 1990 roku w Polsce. Dba o konkurencję, zbiorowe interesy konsumentów, monitoruje pomoc publiczną, jakość paliw oraz nadzoruje ogólne bezpieczeństwo produktów. Realizując rządową politykę ochrony konsumentów, m.in. wszczyna postępowania dotyczące naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. UOKiK współpracuje z miejskimi i powiatowymi rzecznikami konsumentów oraz finansowanymi z budżetu Państwa organizacjami pozarządowymi (Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich), które udzielają bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach indywidualnych.
UOKiK