Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo wykorzystując swoją pozycję na rynku mogło utrudniać kontrahentom rozwiązanie umowy w przypadku zmiany sprzedawcy. Ponieważ przedsiębiorca dobrowolnie zobowiązał się do zmiany praktyki Prezes UOKiK nie nałożyła na niego kary finansowej.
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo posiada ok. 98 proc. udziału w krajowym rynku detalicznej sprzedaży gazu ziemnego. Postępowanie przeciwko spółce zostało wszczęte w lipcu 2011 r. Wątpliwości Urzędu wzbudziły postanowienia w umowach największego sprzedawcy gazu w Polsce, które utrudniają niektórym kontrahentom (głównie dużym odbiorcom przemysłowym) wypowiedzenie umowy dostarczania paliwa w przypadku zmiany sprzedawcy. Zgodnie z nimi, złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy po 30 września danego roku powoduje, że ulega ona rozwiązaniu dopiero z końcem następnego roku. Tak długie terminy wypowiedzenia – sięgające w skrajnych przypadkach 15 miesięcy – mogą zniechęcać partnerów handlowych spółki do rezygnacji z umowy i skorzystania z usług innych podmiotów. Tym samym spółka może wykorzystywać swoją przewagę rynkową, utrudniając rozwój działalności swoich konkurentów. Ponieważ praktyka PGNiG miała wpływ na handel pomiędzy państwami członkowskimi UE, przedsiębiorca mógł naruszyć również unijne przepisy.
W trakcie postępowania PGNiG dobrowolnie zobowiązało się do zmiany zakwestionowanej praktyki. W związku z tym Prezes Urzędu zdecydowała się wydać decyzję, w której zobligowała przedsiębiorcę do wykonania określonych działań. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo w nowych umowach będzie musiało skrócić okres wypowiedzenia umowy w sytuacji gdy kontrahent zamierza zmienić sprzedawcę gazu – do końca następnego miesiąca, po którym została złożona rezygnacja (np. jeśli odbiorca zrezygnuje w lipcu, umowa będzie obowiązywała do końca sierpnia). Spółka będzie musiała również złożyć swoim dotychczasowym kontrahentom propozycję zmiany umów, zgodnie z nowymi warunkami. Na wprowadzenie nowych kontraktów i zaproponowanie aneksów PGNiG będzie miało trzy miesiące.
Nałożenie zobowiązania na PGNiG skróciło czas prowadzonego postępowania, a tym samym pozwoli na szybkie wyeliminowanie nieprawidłowości. Przyczyni się jednocześnie do liberalizacji rynku sprzedaży gazu ziemnego poprzez ułatwienie mobilności odbiorców tego paliwa.
PGNiG będzie miała obowiązek złożenia sprawozdania o stopniu realizacji zobowiązania – miesiąc po dokonaniu zmian w umowach ma dostarczyć do UOKiK kopie nowych wzorców, ofertę zmiany kontraktu, a także listę wszystkich odbiorców, którym zaproponowano zmianę umowy oraz tych, którym nie przedstawiono propozycji aneksu wraz z uzasadnieniem takiego postępowania. Ponadto do końca stycznia 2013 r. PGNiG będzie musiało przekazać informację zarówno o odbiorcach, którzy zmienili umowy, jak i nie zdecydowali się na ich aneksowanie.
Po upływie wyznaczonych terminów UOKiK będzie sprawdzał wykonanie decyzji przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. W przypadku niewykonania zobowiązania, przedsiębiorca może zostać ukarany sankcją pieniężną do 10 tys. euro za każdy dzień zwłoki.
Decyzja nie jest prawomocna. Przysługuje od niej odwołanie do sądu.
Nie jest to jedyne działanie UOKiK prowadzone w związku z praktykami PGNiG. Obecnie prowadzone jest także postępowanie antymonopolowe dotyczące sprzedaży hurtowej gazu przez rynkowego potentata.
UOKiK
