Założenie własnej działalności gospodarczej to duży krok w stronę samodzielności i niezależności. Perspektywa sukcesu oraz bycia szefem samemu sobie jest bardzo kusząca. Warto w związku z tym zastanowić się nad rezygnacją z pracy na etacie lub nad połączeniem tych dwóch źródeł zarobkowania. Czym jest działalność gospodarcza? Jak założyć firmę? Wyjaśniamy poniżej.
Działalność gospodarcza – definicja
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej przez działalność gospodarczą rozumie się zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.
Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej
Jeżeli wykonujemy lub planujemy wykonywać czynności w celu zarobkowym w sposób ciągły i zorganizowany, konieczna jest rejestracja firmy. W celu założenia jednoosobowej działalności gospodarczej należy wypełnić druk CEIDG-1. Wypełniony formularz należy złożyć w dowolnym urzędzie miasta lub gminy. Wniosek o rejestrację działalności można złożyć na kilka różnych sposobów:
●osobiście w urzędzie miasta lub gminy,
●elektronicznie przy wykorzystaniu bezpiecznego podpisu kwalifikowanego,
●elektronicznie bez bezpiecznego podpisu kwalifikowanego poprzez profil zaufany ePUAP,
●listem poleconym (podpis poświadczony notarialnie).
Co ważne, druk ten należy wypełnić i złożyć najpóźniej w dniu uruchomienia działalności, co w konsekwencji oznacza, że nie można dokonać rejestracji z datą wsteczną.
Forma opodatkowania działalności gospodarczej
Jednym z istotnych elementów, które przyszły przedsiębiorca wykazuje na druku rejestracyjnym CEIDG-1, to forma opodatkowania. Dla jednoosobowej działalności przepisy dopuszczają wybór jednej z czterech:
●zasady ogólne,
●podatek liniowy,
●ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
●karta podatkowa.
Co ważne, niektóre rodzaje działalności ze względu na swój przedmiot wykluczają stosowanie ryczałtu lub karty podatkowej. Natomiast w przypadku podatku liniowego należy pamiętać, że nie można go stosować, jeśli w ramach działalności świadczy się usługi lub dokonuje się dostawy na rzecz byłego pracodawcy.
Zasady ogólne
Opodatkowanie według skali jest najpopularniejszą formą opodatkowania stosowaną wśród przedsiębiorców. Opodatkowaniu w tym przypadku podlega dochód, czyli przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodów. Atutem tego typu rozliczenia jest występowanie tzw. kwoty wolnej od podatku (obecnie wynoszącej 3091 zł). Osiągając w danym roku podatkowym dochody nieprzekraczające tej kwoty, nie płaci się podatku.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych wskazuje dwie stawki podatku zależne od wysokości dochodu:
– do 85 528 zł podatek wynosi 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556,02 zł
– ponad 85 528 zł podatek wynosi 14 839,02 zł + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł
Podmiot opodatkowany na zasadach ogólnych przy skali podatkowej może dokonać wspólnego rozliczenia z małżonkiem oraz skorzystać z ulg podatkowych. Ewidencją prowadzoną dla celów podatku dochodowego przy tej formie opodatkowania jest księga przychodów i rozchodów.
Podatek liniowy
Podobnie jak przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami. Obowiązuje tutaj jedna stawka podatku – 19% – niezależnie od wysokości dochodów. Dla tej formy opodatkowania nie przewidziano szczególnych preferencji takich jak np. kwota wolna od podatku, skorzystanie z ulg podatkowych, wspólne rozliczenie z małżonkiem. Jest ona jednak korzystna dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody. Tak jak w przypadku zasad ogólnych KPiR jest ewidencją, którą należy prowadzić w celu należytego rozliczenia podatku dochodowego.
Ryczałt ewidencjonowany
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której podstawę opodatkowania stanowi jedynie przychód. Nie jest on pomniejszany o poniesione koszty podatkowe. Przychody podlegają opodatkowaniu stawkami 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%. Stawka ryczałtu jest zależna od rodzaju wykonywanej działalności.Przepisy określają, które rodzaje działalności bezwzględnie nie mogą korzystać z opodatkowania ryczałtem. Zalicza się do nich m.in. apteki, lombardy, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych. Przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem jest zobligowany do wykazywania osiągniętych przychodów w ewidencji przychodów.
Karta podatkowa
Jest zryczałtowaną formą opodatkowania, z której mogą skorzystać określone przepisami grupy przedsiębiorców. Zaliczyć można do nich świadczących m.in. usługi grawerskie, usługi zegarmistrzowskie, usługi tapicerskie, usługi hafciarskie.
Wysokości stawek karty podatkowej jest ustalana indywidualnie z naczelnikiem urzędu skarbowego i zależy od wielu czynników, między innymi od:
●ilości mieszkańców miejscowości, gdzie zarejestrowano działalność,
●rodzaju usług wykonywanych przez jednoosobową działalność gospodarczą,
●wieku podatnika.
Podatek VAT a firma
Zakładając działalność gospodarczą, szczególną uwagę należy zwrócić na kwestię podatku VAT. Żeby zostać czynnym podatnikiem VAT, początkujący przedsiębiorca musi dokonać rejestracji na druku VAT-R. Co ważne, przedsiębiorca może dołączyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R do druku CEIDG-1. Może również złożyć wniosek osobiście w odpowiednim urzędzie skarbowym. Od 2015 roku rejestracja dla celów VAT jest bezpłatna.
Przepisy przewidują również rodzaje działalności, które bezwzględnie mogą korzystać ze zwolnienia z VAT (usługi ubezpieczeniowe, usługi nauczania języków obcych, wynajem lokalu dla celów mieszkaniowych). Są to tak zwane zwolnienia przedmiotowe. Warto również wspomnieć o tym, że ustawa o VAT wyróżnia także zwolnienie podmiotowe z VAT dotyczące limitu obrotów. Obecna kwota limitu wynosi 150 000 zł i będzie obowiązywała do 2018 roku.
Składki ZUS w jednoosobowej działalności gospodarczej
Początkujący przedsiębiorca co do zasady może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS. Ich wysokość jest zdecydowania niższa niż w przypadku tzw. dużego ZUS-u. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia początkującego przedsiębiorcy, bowiem często w pierwszych miesiącach prowadzenia działalności osiągane dochodowy nie są na tyle wysokie, by móc pokryć tego typu zobowiązanie.
Składki społeczne na tzw. małym ZUS-ie:
-Emerytalna 19,52%
-Rentowa 8%
-Chorobowa 2,45%
-Wypadkowa 1,93%/ 1,8%
-Fundusz pracy
Comiesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w 2016 roku wynosi 288,95 zł, a tym samym składka zdrowotna podlegająca odliczeniu od podatku wynosi 248,82 zł.
Przedsiębiorca musi złożyć w ZUS druk rejestracyjny:
●ZUS ZUA – jeśli będzie opłacał zarówno składki społeczne, jak i zdrowotne lub
●ZUS ZZA – jeśli będzie opłacał jedynie składki zdrowotne (bowiem do składek społecznych posiada inny tytuł ubezpieczeń).
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą może w swojej firmie zatrudniać pracowników.
Autor: Angelika Borowska
