Jak księgować faktury korygujące od 2016 roku

O ile samo wystawianie faktur korygujących nie jest kłopotliwe, o tyle, jak już wspominaliśmy, ich poprawne rozliczanie nie jest takie proste. Do stycznia przy ich księgowaniu należało cofnąć się do okresu pierwotnego, który ich dotyczy, i to niezależnie od przyczyn. Nosiło to za sobą kłopotliwe konsekwencje, jak choćby konieczność złożenia korekty zeznania rocznego, czego zarówno przedsiębiorcy, jak i ich księgowi woleliby zapewne uniknąć.

Nowelizacja przepisów dotyczących księgowania faktur korygujących z pewnością uprości ten proces – ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów wniosła wiele nowych i, co ważniejsze, prostszych rozwiązań.

Art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozszerzono o nowe zapisy – ust. 1m–1p, dotyczące księgowania przychodowych faktur korygujących. Wskazują one, że jeżeli korekta przychodu nie została spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, powinno się jej dokonać poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów, które podatnik osiągnął w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca. W przypadku natomiast, gdy nastąpi zmniejszenie przychodu w okresie, w którym nie występują żadne przychody lub ich wysokość jest niewystarczająca, przedsiębiorca może zwiększyć koszty o kwotę, o jaką nie mogły zostać pomniejszone przychody.

Jeżeli więc przyczyną złożenia przez podatnika korekty jest błąd rachunkowy lub oczywista pomyłka na fakturze pierwotnej, przychód powinien zostać skorygowany w dacie pierwotnej faktury sprzedaży. Jeśli natomiast podatnik był zmuszony złożyć korektę z innego powodu:

-korekta zwiększa przychód i ujmuje się ją w dacie wystawienia po stronie przychodu,

-korekta zmniejsza przychód w okresie, w którym została wystawiona:

-wartość przychodu jest równa lub większa od kwoty korekty – następuje księgowanie w dacie wystawienia korekty zmniejszające przychód,

-nie zaistniał przychód lub jest on niewystarczający – księgowania powinno się dokonać w dacie wystawienia korekty pomniejszającej przychód, a jeśli kwota ta jest niewystarczająca – pozostała wartość zwiększa koszty.

Podatnik powinien także zwrócić uwagę na fakt, że jeżeli korekta następuje po likwidacji działalności gospodarczej albo po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną, zmniejszenia lub zwiększenia przychodów powinno się dokonać w ostatnim okresie rozliczeniowym przed likwidacją działalności gospodarczej lub przed zmianą formy opodatkowania.

Także ryczałtowcy odczują różnicę, jeśli chodzi o księgowanie faktur korygujących. Nowe przepisy wskazują, że jeżeli w okresie rozliczeniowym, w którym powinni oni dokonać zmniejszenia przychodów, nie osiągnęli przychodów lub osiągnięte przychody są niższe od kwoty zmniejszenia, mogą dokonać zmniejszenia w kolejnych okresach rozliczeniowych.

To spore uproszczenie – podatnik nie tylko nie musi cofać się do okresu wystawienia faktury pierwotnej, ale dodatkowo, jeśli korekta związana jest ze zmniejszeniem przychodu, a w danym okresie one nie występują lub są zbyt niskie, zmniejszenia można dokonać dopiero w kolejnym okresie, w którym nastąpi przychód.

Jeżeli podatnik zmienia formę opodatkowania, zmniejszenia lub zwiększenia przychodów powinien dokonać w ostatnim okresie rozliczeniowym przed zmianą.

Ustawodawca wzbogacił art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o ust. 7c–7g, określające sposób ujmowania kosztowych faktur korygujących. Według nowych przepisów, o ile korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, dokonuje się jej poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów, które podatnik poniósł w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymał  fakturę korygującą.

Warunkiem jednak jest to, że jeżeli następuje pomniejszenie kosztów, kiedy w danym okresie rozliczeniowym podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota ta jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty.

Jeżeli więc korekta spowodowana jest błędem rachunkowym lub oczywistą pomyłką na fakturze pierwotnej, koszt należy skorygować w dacie  pierwotnej faktury zakupu.

-korekta zwiększa koszt – podatnik ujmuje ją w dacie wystawienia po stronie kosztów,

-korekta zmniejsza koszt, a w okresie, w którym ją wystawiono:

-wartość kosztów jest równa lub większa od kwoty korekty – księgowanie powinno nastąpić w dacie wystawienia korekty zmniejszającej koszt,

-nie ma kosztów lub są one niewystarczające – księgowania dokonuje się w dacie wystawienia korekty pomniejszającej koszt, zaś jeśli kwota ta jest niewystarczająca – pozostała wartość zwiększa przychody.

W przypadku, gdy korekta następuje po likwidacji działalności gospodarczej lub zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną, zmniejszenia lub zwiększenia kosztów uzyskania przychodów podatnik powinien dokonać w ostatnim okresie rozliczeniowym przed likwidacją pozarolniczej działalności lub zmianą formy opodatkowania.

Nowe przepisy dotyczące księgowania faktur korygujących z pewnością ułatwią pracę księgowym, a samym przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej. O ile złożenie korekty nie zostało spowodowane oczywistą pomyłką lub błędem rachunkowym, podatnik będzie mógł ją ująć zgodnie z datą wystawienia dokumentu. Inaczej będzie w przypadku korekt zmniejszających, jeżeli w okresie, w którym zostały wystawione, nie występują koszty lub przychody (zależy to od tego, czy korekta dotyczy kosztu czy przychodu). Wówczas podatnik powinien zastosować mechanizm odwrotny – jeżeli nie wystarczy przychodów, należy powiększyć koszty, jeśli natomiast kwota kosztu jest zbyt niska, podatnik powinien powiększyć przychody.

Autor:Andrzej Lazarowicz