Pracodawcy doskonale wiedzą, że sprawnie wykonujący polecenia pracownik jest na wagę złota. Dokształcenie się osób zatrudnionych nie jest koniecznością, niemniej jednak może mieć znaczenie dla funkcjonowania zakładu pracy. Czy pracodawca powinien dofinansowywać naukę zatrudnionych?
Zatrudnienie pracownika to moment, w którym po stronie pracodawcy zaczynają obowiązywać konkretne obowiązki. W Kodeksie pracy znaleźć można artykuł mówiący o tym, że pracodawca powinien ułatwiać pracownikom dokształcanie się (art. 17: „Pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych”). Nie oznacza to, że powinien on finansować kursy czy szkolenia, lecz stworzyć takie warunki, które ułatwią pracownikowi podnoszenie kwalifikacji. Ponieważ jednak szkolenia dla podwładnych wielu pracodawców uważa za inwestycję, pojawia się pytanie o to, czy jednak nie warto przynajmniej partycypować w kosztach.
Szkolenie za lojalkę
Pracodawcy decydujący się na sfinansowanie lub dofinansowanie nauki pracownika najczęściej chcą, by podwładny zobowiązał się do przepracowania określonego okresu w firmie. To działanie jest niezwykle popularne – zainteresowane strony podpisują wówczas stosowną umowę. Zasadniczo, co należy podkreślić, pracodawca może skierować zatrudnionego na dokształcanie, lecz może się ono odbyć również bez skierowania. W pierwszym przypadku podmiot zatrudniający musi liczyć się z kosztami. Szczegółowe obowiązki pracodawcy i uprawnienia pracownika znaleźć można w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 roku w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych.
Umowa o kształcenie
Z punktu widzenia zainteresowanych stron istotne jest to, że wyżej wskazane rozporządzenie wprowadza podział form kształcenia na szkolne i pozaszkolne. Do tych pierwszych zalicza się kształcenie odbywające się w szkołach podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych. Wśród pozaszkolnych form kształcenia wskazać należy na kursy, staże, praktyki zawodowe, studia podyplomowe czy seminaria. Ukończenie takiej edukacji zawsze kończy się uzyskaniem przez pracownika dyplomu. Jednocześnie pracodawca ze swoim podwładnym jest zobowiązany zawrzeć stosowną umowę o kształcenie. To właśnie w niej powinny znaleźć się zapisy dotyczące wzajemnych obowiązków stron. Po stronie pracodawcy będzie to m.in. opłacanie czesnego, pokrycie kosztów np. przejazdu czy wyżywienia czy zagwarantowanie pracownikowi wyższego wynagrodzenia po zakończeniu przez niego nauki. Pracownik może zaś zostać zobowiązany do przepracowania w zakładzie pracy określonego czasu po zakończeniu edukacji czy informowania swojego przełożonego o uzyskiwanych ocenach.
Urlop szkoleniowy
W momencie skierowania pracownika na szkolenie czy studia podyplomowe, nabywa on prawo m.in. do urlopu szkoleniowego. Jego wymiar zależy od tego, do jakiego egzaminu przygotowywać się będzie pracownik. Zgodnie z art. 1032 Kodeksu pracy na:
6 dni liczyć mogą pracownicy przystępujący do egzaminów eksternistycznych, egzaminu maturalnego czy potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
21 dni otrzymają pracownicy na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.
Urlopu, o czym należy pamiętać, udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Poza urlopem szkoleniowym, pracownikowi przysługiwać może też zwrot części kosztów. Z drugiej strony, zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1998 roku (sygn. akt I PKN 110/980), pracownik może mieć obowiązek zwrotu części kosztów szkolenia, jeżeli wynika to bezpośrednio z uzgodnień, jakie zawarte zostały między zainteresowanymi stronami.
Dokształcenie bez skierowania
Pracownik może również samodzielnie zadbać o podnoszenie swoich kwalifikacji. W takim przypadku jednak nie może on liczyć na szereg udogodnień, w tym choćby na wyżej wskazany urlop szkoleniowy. Jeżeli jednak osoba zatrudniona zdecyduje się np. na studia podyplomowe, może zawrzeć ze swoim pracodawcą stosowną umowę, na podstawie której jego przełożony pokryje mu choćby koszty nauki. Takiemu pracownikowi może zostać również udzielony urlop bezpłatny czy zwolnienie z części dnia pracy (wówczas bez zachowania prawa do wynagrodzenia). Choć taki tryb dokształcania jest – z punktu widzenia pracodawcy – mniej kosztowny, może on przyznać dodatkowe uprawnienia swojemu podwładnemu.
Pracodawco, dowiedz się też, jak wygląda aspekt prawny powierzenia pracownikowi innych obowiązków: www.praca-siemianowice.pl/porady-dla-pracodawcow/631/powierzenie-pracownikowi-innej-pracy-co-warto-wiedziec
